martes, 11 de octubre de 2016

TEKOAYHU IMBARETEVE ÑORAIRÖGUI

Kaso ñemombe’u

TEKOAYHU  IMBARETEVE ÑORAIRÕGUI


Ko kaso omombe’u’akue Mbo’ehára Carlos Aguero,  karai omba’apóva Fortín Boquerón-pe ñangarekoháramo.
Ary 1927 mejave,táva Buenos Aires-pe, mokõi mitãrusu militar, peteĩ boliviagua hérava Tte. Tomás Manchego ha ambue paraguaigua,  Tte. Fernando Velásquez, hetãnguéra rérape oñembokatupyryvéva militarkuéra rembiapópe; ojokuaa  ha oñemoangirũ’akue. Ambue arýpe mokõivéva ohojey hetãmekuéra.

Ary 1928 rúpi Paraguái ha Bolívia ndahaéi oikoporãmbáva, oñepyrũ oiko vai umi yvy ñane retã rembe’y oĩva rehe. Oikómakatu Chákope mbytépe peteĩ ñorairõ’i, tenda héravape Vanguárdia. Heta boliviagua ho’a ka’irãime ha ojegueraha chupekuéra táva Bahía Négrape. Upetépe ojejuhujey ko’ã mokõi karia’y, Velásquez ha Manchego. Upémaro Tte. Velásquez ojeruru huvichakuérape iñangirũre,  ikatuhaguãicha oñeñangareko porãve hese. Opávo ko apañuãi Vanguardia rehegua tapichakuéra boliviagua ohopajey hendápe ha mokõive angirũ oñemomombyryjey.

Ary 1932 onepyrũma Ñorairõ Guasu Bolivia ndive Chaco rehehápe  ha upéicha rupi oñeguahẽ peteĩ tendápe hérava Boquerón. Upépe oiko peteĩ ñorairõ tuichapajepéva.
Peteĩ árape katu umi boliviagua oguatahápe ka’agúyre ohendu peteĩ tapichápe ipyahva, te’õngueta ha  ojejapíva pa’ũme, upépe ojuhu hikuái peteĩ tapichápe paraguaigua hasyetéva ojejapíva’ekue  ha ogueru hikuái itasyópe; upévara’e Tte. Velázquez.
Pe Fortín Boquerónpe oĩ Cap. Manchego avei,ohechasapy’a iñangirũme omanombotámahina. Ha uperiremínte omanómakatu  Teniente Velásquez ha oñeñoty upépe, boliviagua te’õnguetýpe.

Ambue árape Capitán Manchego ojejapi vai avei ño rairõhápeha oñandúma nosmo’aveímataha upégui guatahápe. Upévare iñãhopaháicharã ojejure hapichakuérape oñeñoty haguã iñangirũ Fernando Velásquez yketépe. Omano Manchego ha upeichaite ojejapo.

Capitan Machego ha Teniente Velásquez  opytu’u ojoykére Fortín Boquerónpe,  te’õnguety boliviaguápe. ko’agaite peve mokõive tetã rembiguái retekue oĩ upépe techapyrãicha 
ohechaukáva mba’éichapa tekoayhu angirũre oñemoĩ yvateve opaichagua ñorairõha jeikovaígui.
Ramoite,ára  29 jasyporundýme, Ñorairo Boquerón árape ou’akue pe tendápe heta militar boliviagua ha ñane retãgua omomba’eguasúgui ko’ã tapicha rembiasakue.

HERALDO ISMAEL RA'ÄNGA

HERALDO ISMAEL RA’ÁNGA
Ohai: Esmilse Ramírez

       Oikójekoraka’e peteï mitä’i hérava Heraldo Ismael Rojas Vázquez. Ha’e heñói Luque-pe moköipa ára jasyrundy ary 2000-pe. Itúva héra Aldo ha isy Luisa.

       Ha’e oguerekóramoguare irundy ary hasykatu ha isy ogueraha chupe tasyópe, upépe osë ha’e oguerekoha leucemia. Heta oiko heseve ipehënguekuéra ha péicha oikove poapy ary peve.



       Ogue hekove ko yvy ape árigui ára 5 jasyporundy ary 2008-pe ha upe guive isy hasë ombyasýgui imemby omanohague, ndojuhuvéi py’aguapy hekovépe.


       Ha’ekuéra oikohápe ojejapo peteï tava’i hérava Virgen de Nazareth ha oġuahë vove ára 8 jasyporundy ojegueroguatáma pe tupäsy ra’änga ha oñeñembo’e chupe peteïteïva rógape, upéicha ojejapo jave peteï kuñakarai rógape, hérava Mirta de Cabrera, pe ñembo’e aja imembykuña’i ojuhu ikyvy pumbyry popegua ha oñepyrü oguenohë ta’änga tupäsýme, upérö ndoúi karai Aldo ha ña Luisa omanoramóre imemby. Upéi ndaje ña Mirta membykaria’y omaña ta’ängakuéra oïva ipumbyrýpe ha oñemondýi ojuhúvo Heraldo Ismael ra’änga tupäsy ykére pe oïhagueichaite omanóramoguare, ohechauka isýpe ha isy ohechaukajey ña Luisa-pe. Upépe ña Luisa ohechakuaa imemby ojehechaukaha chupe omombe’u haġua oïporäha ha anivéma haġua hasë hese. Upe guive ha’e ojuhu py’aguapy ha opoi imembýgui opytu’u haġua Ñandejára ha Tupäsy ndive,